Functioneel specificeren en geïntegreerde contracten

Functioneel specificeren is nog steeds één van de lastigste zaken die er bestaat in aanbestedingsland. Bij de lancering in de civiel technische markt was er de nodige scepsis over deze werkwijze. Inmiddels wordt, zeker bij de grote aanbestedende diensten, UAV-GC veelal gezien als de standaard in plaats van het schrijven van traditionele (RAW) bestekken. UAV-GC is geen toverwoord voor het aanbesteden van werken, maar deze contractvorm geeft wel meer ruimte voor innovatie en duurzaamheid. Door de aannemer zelf te laten ontwerpen wordt risico op het ontwerp verlegd van opdrachtgever naar opdrachtnemer. Dit geeft de aannemer de mogelijkheid om van de gebaande paden af te wijken en nieuwe oplossingen te bedenken. Uitgangspunt bij de keuze van deze werkwijze is niet eens het verleggen van het risico als wel de ontwerpvrijheid en het gebruik maken van de bij de aannemer aanwezige kennis. In de RAW tijd gebruikte de aannemer vooral zijn kennis om te proberen de opdrachtgever te slim af te zijn. Nu wordt dezelfde kennis gebruikt om te komen tot een betere en veiligere oplossing. Bijkomend voordeel is dat nu ook het risico bij uitvoering op de juiste plaats gelegd wordt, namelijk daar waar het beïnvloed kan worden.

UAV-GC contract

Er zijn verschillende varianten voor een UAV-GC contract, afhankelijk van waar je instapt in het V-model van het ontwerp. Deze keuze wordt niet door de inkoop bepaald maar maakt onderdeel uit van de ontwerp afwegingen. Hoe hoger in de linkerkant van de V je instapt hoe meer (ontwerp)verantwoordelijkheid je bij de opdrachtnemer neerlegt. Dit heeft consequenties voor het contractdocument dat je opstelt. Een korte vorm van een UAV-GC contract met een beperkte beschrijving van ontwerpwerkzaamheden volstaat bijvoorbeeld als er al een VO achtig vertrekpunt is.

Het ontwerptraject moet afgewogen worden zodat het mogelijk is een risicoanalyse uit te voeren en ook een verificatie van afspraken tussen partijen vast te leggen. Het is belangrijk om het onderdeel risicomanagement en de ruimte die geboden wordt voor innovatie en verbeteringen die de opdrachtnemer door mag voeren in de oplossing vast te leggen. Vooraf is namelijk niet te “voorspellen” wat de uitkomst gaat worden en dus moeten de risico’s verdeeld en de afspraken vastgelegd worden. Vanzelfsprekend is het ook belangrijk om tijdens de realisatie een goed contractmanagement te voeren, maar dat kan ook alleen als aan de voorkant de afspraken zijn vastgelegd.